Een procedure wordt gestart door een van beide partijen door middel van een dagvaarding of een verzoekschrift. Dan wordt de verwerende partij in de gelegenheid gesteld om zich schriftelijk te verweren en wordt er (afhankelijk van de soort procedure) een conclusie van antwoord of een verweerschrift ingediend. Daarna wordt er door de rechtbank een zitting ingepland zodat de zaak mondeling kan worden besproken. Tijdens de zitting kunnen beide partijen hun standpunten nader toelichten. De rechtbank doet vervolgens op basis van de door beide partijen ingediende stukken en het behandelde ter zitting uitspraak (vonnis of beschikking). De termijn waarop de rechtbank uitspraak doet kan variëren.

Een kort geding is een spoedprocedure. Deze procedure is vaak binnen enkele weken afgerond. Een kort geding kan alleen worden ingesteld indien er sprake is van een spoedeisend belang.

Een juridische procedure duurt gemiddeld tussen de drie en negen maanden. De duur van een juridische procedure is onder andere afhankelijk van het soort zaak, de proceshouding van partijen en de beschikbaarheid van de rechtbank.